4 czerwca 2012 roku Agnieszka Holland otrzymała Nagrodę Wolności im. Jana Karskiego, przyznaną przez Ambasadę Stanów Zjednoczonych w Polsce "za wybitne zasługi na rzecz demokracji i praw człowieka na niwie politycznej, społecznej i kulturalnej". Uroczystość odbyła się w rezydencji Ambasadora USA w Warszawie.
Agnieszka Holland, fot. Piotr Król
Ambasador Lee A. Feinstein w pięknym i klarownym przemówieniu zwrócił uwagę, że
Holland poprzez swoją twórczość "kontynuuje myśl Jana Karskiego". - W bezkompromisowy sposób podejmuje moralne kwestie, jakie niesie ze sobą doświadczenie Holokaustu. (...) W swych dziełach oddaje hołd ofiarom, a także zwykłym ludziom, którzy podejmowali ogromne ryzyko, próbując ocalić swych sąsiadów - podkreślił ambasador USA. Mówił o najnowszym filmie Holland: (...) film ten w bardzo ważny sposób ukazuje dylematy moralne i niejednoznaczność moralną" w czasach śmiertelnego zagrożenia. Ten film niesie nadzieję. Pokazuje bowiem zdolność zwykłego człowieka do czynienia rzeczy niezwykłych. Potwierdza, że należy wierzyć, iż w każdym z nas istnieje zdolność do ewolucji i zmiany. Bez tej nadziei wszyscy bylibyśmy w ciemności - powiedział Feinstein.
Agnieszka Grochowska, Agnieszka Holland, fot. Piotr Król
Agnieszka Holland, odbierając nagrodę, nazwała Karskiego człowiekiem, którego czyny powinny być niczym "latarnia morska nie tylko dla Polaków, ale dla całego świata". - Ludzie, którzy byli dla mnie w życiu busolą - tak Holland powiedziała o Karskim, którego, jak mówiła, spotkała tylko raz, oraz o
Marku Edelmanie, z którym się przyjaźniła. - Bardzo chciałabym, żebyśmy wszyscy zrozumieli, iż dramatyczne doświadczenia ich życia, ich odwaga, nonkonformizm, uczciwość w mierzeniu się z rzeczywistością w jej wszystkich przejawach i poczucie odpowiedzialności za tę rzeczywistość powinny być dla nas wzorem - mówiła Holland.
Agnieszka Holland przemawia, fot. Piotr Król
Agnieszka Holland podziękowała dwóm osobom, które w sposób szczególny wpłynęły na jej życie. Zwróciła się do obecnej na uroczystości mamy,
Ireny Rybczyńskiej-Holland. - To ona nauczyła mnie świata. Otworzyła moją wrażliwość na te doświadczenia XX wieku, o których nie chciałabym, żebyśmy zapomnieli, którym starałam się dać świadectwo w moich filmach - mówiła reżyserka. Podziękowania skierowała też do
Andrzeja Wajdy. -On nauczył mnie sztuki i rzemiosła filmowego, ale też miłości do widza, powiedziała.
Agnieszka Holland i Andrzej Wajda, fot. Piotr Król
Agnieszka Holland wyznała, że od lat planuje nakręcić film o Janie Karskim. Trwają obecnie wstępne prace nad scenariuszem takiego filmu, w które zaangażowany jest
Janusz Głowacki. Holland zaznaczyła, że jest jeszcze za wcześnie, by określać możliwy termin rozpoczęcia zdjęć. Obecnie trwają poszukiwania producenta.
Goście podczas wręczenia Nagrody Wolności, Andrzej Wajda i Kaya Mirecka-Ploss, fot. Piotr Król
W uroczystości wzięła udział wieloletnia przyjaciółka Jana Karskiego, odpowiedzialna za wykonanie jego testamentu -
Kaya Mirecka-Ploss, która wspominała patrona nagrody. - Był bardzo wierzącym człowiekiem. Oboje chodziliśmy do kościoła i oboje wierzyliśmy, że gdy człowiek umiera, nie kończy się wszystko, że coś pozostawiamy za sobą - mówiła.
Jacek Fedorowicz i
Andrzej Wajda, fot. Piotr Król
Na uroczystości zjawiło się wielu znamienitych gości: marszałek Senatu
Bogdan Borusewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Monika Smoleń, reżyser
Andrzej Wajda, aktorzy z obsady filmu
"W ciemności" - Agnieszka Grochowska i Marcin Bosak, reżyserka drugiej ekipy filmu "
W ciemności"
Kasia Adamik oraz druga reżyser
Olga Chajdas, dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej
Agnieszka Odorowicz, prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich
Jacek Bromski, a także
Olgierd Łukaszewicz, Andrzej Seweryn, Allan Starski, Dorota Kędzierzawska, Artur Reinhart, Janusz Głowacki, była Pierwsza Dama
Jolanta Kwaśniewska, były premier
Włodzimierz Cimoszewicz.
Dziękujemy Ambasadzie USA w Warszawie za udostępnienie zdjęć