PSIA (Stowarzyszenie Amerykanskich Zawodowych Instruktorow Narciartwa) oraz
AASI (Stowarzyszenie Amerykanskich Instruktorow Snowboardu) sa organizacjami edukacyjnymi ktore dzialaja w ramach pozarzadowego, not-for-profit Amerykanskiego Stowarzyszenia Nauczania Sportow Zimowych (American Snowsports Education Association – ASEA) z siedziba w Lakewood w stanie Kolorado.
Obydwa stowarzyszenia ustalaja system zdobywania uprawnien instruktorskich oraz przygotowuja wytyczne nauczania narciarstwa alpejskiego, klasycznego wraz z telemarkiem, nauczania dzieci, osob niepelnosprawnych oraz snowboardu. W ramach PSIA/AASI na szczeblu krajowym dziajala trzy tzw. Demo Team: alpejski, snowboardowy oraz narciarstwa klasycznego. Alpejski Demo Team sklada sie z 16 czlonkow z ktorych wielu to byli czlonkowie kadry amerykanskiej, jak chocby zlota medalistka z Sarajewa Deb Armstrong. Czlonkowie wylaniani sa co cztery lata podczas czterodniowych egzaminow.
Podstawowymi zadaniami Demo Teamu sa:
- opracowywanie tzw. pojec w narciarstwie (The Skiing Concepts) ktore maja na celu ulatwic instruktorom nauczanie poprzez usystematyzowanie zaleznosci ruch – wynik – umiejetnosc;
- przygotowywanie podrecznikow, tzw. Core Concepts;
- nauczanie na kursach.
Demo Team reprezentuje rowniez Stany poza granicami na imprezach typu Interski, z tym ze o uczestnictwie decyduje Rada Dyrektorow Stowarzyszenia (a nie Zarzad). Na szczeblu centralnym nie prowadzi sie egzaminow oraz kursow szkoleniowych poza jedyna impreza nazwana National Academy, ktora odbywa sie corocznie w kwietniu w Snowbird w stanie Utah.
PSIA/AASI organizacyjnie podzielone sa na dziewiec regionow, tzw. Dywizji i zrzeszaja ponad 29,000 czlonkow (Rys. 1).
Dywizje z punktu formalno-prawnego sa samodzielnymi stowarzyszeniami z wlasnymi zarzadami, statutami, kadra egzaminatorow oraz materialami edukacyjnymi. Dywizje organizuja kursy szkoleniowe (tzw. clinics) oraz egzaminy instruktorskie i kazda dywizja ma pewna swobode w ustalaniu wymagan na poszczegolne stopnie (patrz flowchart obok).
Najwieksza Dywizja Wschodnia, PSIA-E, obejmuje wschodnie wybrzeze Stanow – rozciaga sie od stanu Maine na polnocy az do stanu Floryda na poludniu. Liczy ona ponad 11,000 czlonkow, wsrod nich ponad 110 tzw. egzaminatorow (odpowiednik Instruktora Wykladowcy), i ma zarejestrowanych 298 szkol. W sezonie zimowym, ktory trwa od grudnia do konca marca, organizuje ponad 600 szkolen i egzaminow, w tym ponad 350 w zakresie narciarstwa alpejskiego. Szkolenia oraz egzaminy sa dwudniowymi imprezami organizowanymi na terenie Stanow od Polnocnej Karoliny az do Maine. W PSIA-E by zostac licencjonowanym instruktorem trzeba byc zatrudnionym w akredytowanej szkole narciarskiej, natomiast nie koniecznie trzeba miec licencje by w takiej szkole nauczac.
Dla przykladu, w szkole Ski Sundown w stanie Connecticut w ktorej pracuje autorka, licencje instruktora roznych stopni posiada okolo 60% zatrudnionych instuktorow narciarstwa alpejskiego i snowboardu. Poniewaz szkola jest czynna przez siedem dni w tygodniu w godzinach od osmej rano do dziewiatej wieczorem, a wiekszosc instruktorow pracuje part-time w zakresie 8-14 godzin tygodniowo, szkola zatrudnia ponad 200 osob!
Szkoly sa zwiazane z osrodkami narciarskimi i w praktyce kazda stacja narciarska posiada licencjonowana szkole. Ich dyrektorzy d/s nauczania sa odpowiedzialni za wyszkolenie instruktorow oraz ich przygotowanie do egzaminow instruktorskich. Wiekszosc szkolen (clinics) odbywa sie w weekendy lub wieczorami podczas calego sezonu. W PSIA istnieja trzy stopnie instruktorskie oraz tzw. czlonek PSIA. Rysunek obok pokazuje wymogi do uzyskania poszczegolnego stopnia. Czlonkiem PSIA mozna zostac po zaplaceniu skladek czlonkowskich oraz odbyciu 25 godzin szkolenia oraz nauczania lacznie. Po osiagnieciu 50 godzin mozna przystapic do egzaminu na pierwszy stopien instruktorski (Level I). Na tym etapie oczekiwana jest srednia umiejetnosc jazdy (zielone i niebieskie trasy), i dobra znajomosc nauczania w zakresie „Beginner/Novice Zone” (klasa pluzna i wstep do rownoleglej). By przystapic do egzaminu na drugi stopien (Level II) nalezy nauczac 150 godzin oraz wziasc udzial w jednym dwudniowym kursie organizowanym przed dywizje.
Egzamin sklada sie z dwoch czesci przeprowadzanych osobno i czesc pierwsza nalezy zaliczyc przed przystapieniem do drugiej. I tak w czesci pierwszej – dwudniowej – sprawdzana jest jazda na nartach, natomiast w drugiej (tez dwudniowej) umiejetnosci nauczania. Wymagana jest dobra umiejetnosc jazdy, w tym na ratrakowanych trasach czarnych, oraz nauczanie „Intermediate Zone”. Egzamin na stopien trzeci (Level III) ma taki sam format, obejsmuje zakres „Advanced Zone”, i by do niego przystapic nalezy nauczac 300 godzin w tym co najmniej 150 na poziomie zaawansowanym. Przed przystapieniem do egzaminu dyrektor szkoly potwierdza spelnienie wymogow kandydata na formularzu zgloszeniowym. Egzaminy na kazdym stopniu sa dwudniowe, prowadzone w modulach porannych i popoludniowych ocenianych przez innych egzaminatorow, tak wiec kazdy jest oceniany przez cztery osoby.
Sprawdzane sa umiejetnosci z zakresu:
- jazdy na nartach;
- nauczania zarowno pod katem oceny jazdy ucznia oraz analizy techniki jak tez umiejetnosci kreatywnego uczenia poprzez tzw. przeniesienie umiejetnosci znanych uczniowi z innych sportow (np. golf) lub profesji (np. kierowca gimbusa) i zastosowanie ich w uczeniu danej techniki badz ruchow (movements);
- sposobu prowadzenia lekcji;
- znajomosci przemyslu narciarskiego (patrz plik: psia_alpine_cert_standards.pdf). Osiagniecie Level III uprawnia do miedzynarodowej odznaki ISIA.
Kadra wykladowcow w PSIA-E dzieli sie na
- zaawansowanych nauczycieli dzieci i mlodziezy – ACE;
- liderow szkolen w dywizji;
- oraz egzaminatorow
Droga do egzaminatora to prawie droga przez meke. Najpierw dwudniowy, niezwykle kompetetywny egzamin ktory zdaje 5-15% uczestnikow. Uczestnicy, 15-18 osob, tworza tzw. Dev Team i odbywaja cykl szkolen oraz „podgladaja” (understudy) kursy szkoleniowe – w sumie 20 dni. Po dwoch latach praktykowania moga byc zaproszeni do nastepnego egzaminu o podobnym stopniu trudnosci. Na tym etapie tworza tzw. Examiner Training Squad (okolo 4-7 osob) by po dwoch-trzech latach awansowac do rangi egzaminatora.
Agnieszka Wusatowska-Sarnek
PSIA Level III, Dev Team Member
IW SITN-PZN
SITN ISSN:
1732-4483